Hassan Al Hilou
Hassan (17) pendelt als jongste ondernemer van België tussen de schoolbanken van het KA in Anderlecht en zijn kantoor. Hij werkt keihard aan een online discussieplatform en profileert zich ook als consultant etnische marketing. Voor Hassan vat onderwijs de essentie van de maatschappij. Dat maakt het in zijn ogen tot een bijzonder kwetsbaar gegeven. “Het is de basis voor de ontwikkeling van elk persoon. Het gaat om kansen krijgen, grijpen en die zo goed mogelijk benutten. We moeten vooropstellen dat een jongere op het einde van de rit vooral dankbaar kan zijn om al de kansen die hij kreeg.”
Het referentiekader duidt het belang van Onderwijskwaliteit voor alle betrokkenen, ook voor leerlingen, zegt Hassan. “Hoe kunnen we duiden dat het zo belangrijk is? Door het te vertalen naar elk niveau, om te beginnen dat van de leerlingen. Gelukkig hebben ze vanuit de Vlaamse Scholierenkoepel aan het referentiekader voor Onderwijskwaliteit meegewerkt. Jongeren verwachten ook veel van het onderwijs, dat durft men al eens te vergeten. De stem van de jongeren klinkt in het referentiekader voor Onderwijskwaliteit door en dat maakt me blij.”
Vanuit diversiteit via differentiatie naar welbevinden
Hassan ziet een duidelijke link tussen diversiteit en differentiatie en hoe de school daar op kan inspelen. “Dat is zoveel beter voor het welbevinden. Dat lees ik duidelijk in het referentiekader. Succeservaringen zijn belangrijk en nodig, in élk vak. Vertrek ook zo veel mogelijk vanuit de sterktes van leerlingen om te differentiëren. Zwaarlijvige leerlingen in de gymles, bijvoorbeeld. Ook zij maken deel uit van die diversiteit. Als je diversiteit positief benut, ga je die leerling niet evenveel rondjes laten lopen als de rest. Focus op de kleinere successen. 2 rondjes zijn haalbaar? Ga volgende keer voor 3!
Return on investment
Het onderwijs moet stimulerend en uitdagend zijn, zowel voor de sterksten als de zwaksten, stelt Hassan. Als school moet je trachten het maximale uit de leerling te halen. Economisch gezien mag een leerling zich de vraag stellen: ‘Is dat lespakket wel op mijn lijf geschreven?’ of ”Wat kan mijn leerkracht voor mij persoonlijk nog meer doen? En wat kunnen we daar samen voor doen? Het gaat om een wederzijdse ambitie tot excelleren.” Hassan lacht. “In een ideale wereld kan die leerling vragen: ‘Kunt u een team rond mij bouwen, alstublieft?” “Zo krijg je een return on investment in de leerling. Leraren die investeren in onderwijskwaliteit, in leerlingen, in goede lessen, in begeleiding … dat rendeert! Je geeft er leerlingen een boost mee, het versterkt hun zelfvertrouwen en het helpt hen ook echt vooruit.
Wederzijds engagement
“Ik vind dat ook de leerlingen het referentiekader voor Onderwijskwaliteit moet begrijpen. Ook zij moeten mee in dit verhaal stappen en hun rol actief opnemen. Zo zal feedback van een leraar naar een leerling toe, alleen adequaat zijn, als de leerling daar voor open staat en vice versa. De reflectie van de leerling en de leraar op elkaar is zéér belangrijk. We spreken dus in mijn ogen van een sterk wederzijds engagement, dat vertrekt vanuit dialoog en evolueert naar samenwerking.” Hassan glimlacht. “En ook over erkennen natuurlijk. Geef elkaar toch pluimen! Die bevestiging is broodnodig voor zowel leerkracht als lerende!”
Wakker blijven
Innovatief lesgeven zit’m niet enkel in het toelaten van het digitale luik, vindt Hassan. Leraren mogen gerust op de klassieke plek vooraan in de klas staan. Maar ze kunnen wel meer variëren in de manieren waarop ze de leerstof brengen. “Ga speels met de leerstof om. Of ga buiten je klaslokaal lesgeven. Hou het afwisselend voor jezelf en de leerlingen. Verschuil je niet achter tablets of gadgets. Doe vooral waar je jezelf goed bij voelt en experimenteer! Koppel theater aan Nederlands. Koppel voetbal aan wiskunde.” Voor Hassan is er een eenvoudig recept om als leraar fris te blijven. “Hou het in eerste instantie interessant voor jezelf. Dan slaat het wel over op je leerlingen.”
Leg sneller de link met de bedrijfswereld
Bachelors worden erop uitgestuurd om de koppeling te maken tussen hun eigen opleiding en de bedrijfswereld, merkt Hassan op. Hij stelt zich de vraag of dat niet vroeger in de schoolcarrière kan. “Een voetbalclub investeert in zo véél jongere kinderen. Waarom gebeurt dat nog niet vanuit bedrijven naar bijvoorbeeld leerlingen in de derde graad? Zo leer je als leerling verder kijken dan de schoolpoort en zie je met je eigen ogen hoe de wereld in elkaar zit. Het leert je te kijken naar de economie en de werkelijke wereld en een droom te krijgen, een concreet doel te vinden na je secundaire schoolcarrière, een plan te maken. Die connectie tussen onderwijs en de bedrijfswereld is wezenlijk, het zouden geen gescheiden werelden mogen zijn. Nu weten leerlingen onvoldoende waarvoor ze mogen en kunnen kiezen. De werkelijkheid moet meer in de onderwijscontext binnenkomen.”
Wees trots op de school die jij mee opbouwt
“Als iedereen zijn rol opneemt, de directeur op kop, word je vanzelf trots op je school. Expliciteer wat er goed is bij de leraren, de leerlingen, de infrastructuur, de activiteiten, de ouderraad. Bekijk het als een eeuwige start – up. Maak je team en droom. Ga ver. Klop overuren. Koester de ambitie voor de beste school van de wereld.” Daar is teamgebonden topsport voor nodig, vindt Hassan. “De schoolcultuur wordt bepaald vanuit de groep: de leerkrachten, de ouders en de leerlingen. Samenwerken is daarvoor cruciaal. Dat start vanuit beleid en directie. Die samenwerkingsverbanden zijn nodig om vertrouwen te laten ontstaan en een positief en veilig schoolklimaat op te bouwen.”